We spraken hem na afloop van de inloopochtend Warmteprogramma in de Delftse Poort in Rotterdam. Vol enthousiasme steekt Kuiper van wal: “Het begint te vliegen, gemeenten weten me te vinden en dat is een goed teken.”

Kwartiermaker voor de warmtetransitie, vertel eens, wat houdt die rol in?

“Ik ondersteun gemeenten bij het realiseren van de warmtetransitie. En dat gaat om alle 21 gemeenten in onze RES-regio. Daarvan zijn Rotterdam en Den Haag natuurlijk de grootste. Maar de grenzen lopen van Voorne aan Zee tot Wassenaar en van Lansingerland tot Ridderkerk.”

(de tekst gaat onder de foto verder)

Wat kom je als kwartiermaker warmtetransitie zoal bij gemeenten tegen?

“Dat loopt erg uiteen. Van kleine vragen tot grote puzzels. De gemeente Rotterdam heeft bijvoorbeeld gevraagd of ik mee kan denken over het afwegingskader van hun warmteplan. In een multidisciplinair team bedenken ze welke techniek in een buurt of wijk het beste toegepast kan worden. Dan willen ze er graag iemand bij van buiten de gemeente die kan meedenken. Maar voor de gemeente Midden-Delfland doe ik weer heel wat anders. Daar vul ik tijdelijk hun vacature in voor beleidsadviseur duurzaamheid  op het thema warmtetransitie.”

Onze regio kent een enorme potentie van het benutten van warmtebronnen. Vind jij dat dat we de goede kant opgaan?

Met enige aarzeling: “De opgave is complex en helaas lopen we vertraging op. Dat komt omdat de markt en gemeenten niet goed weten waar ze aan toe zijn.”

Wat doen we daaraan?

“Eigenlijk is de oproep aan het Rijk om mee te betalen aan de grootschalige infrastructuur voor warmte. Op eenzelfde manier zoals dat is gebeurd voor het gasnet en elektriciteitsnet. Zo voorkomen we dat de kosten van grootschalige infrastructuur te zwaar drukt op de afnameprijs van warmte voor consumenten.

Verder moet het Rijk snel duidelijkheid bieden. Het wachten is op de Tweede kamer. Er ligt een wetsvoorstel klaar (Wcw) met een duidelijke regeling die behandeld kan worden in de Kamer. Pak de handschoen op.”

Wat is volgens jou in onze drukke regio nu de grootste uitdaging?

“Mijn devies: zet op alle sporen alle technische mogelijkheden in. Dat betekent aan de ene kant volop inzetten op de grootschalige warmte-infrastructuur. Denk aan restwarmte van de Rotterdamse haven. En aan de andere kant investeren in kleinschalige warmtenetten en inzetten op individuele warmte-oplossingen.“

Met een clusteraanpak moet de grootschalige warmte-infrastructuur mogelijk worden. Hoe zie jij dat?

Het is goed dat gemeenten in clusters aan de slag gaan. Want 21 gemeenten aan één tafel is domweg te veel. Er zijn clusters gekozen op basis van logische samenwerkingsverbanden. Dat concentreert zich bijvoorbeeld rond de leiding over noord, in Rotterdam-Noord met een warmteleiding van Eneco. Of het cluster over zuid met de leiding van Vattenfall. En Westland natuurlijk, dat met de glastuinbouw een logisch cluster is. Of neem de samenwerking in Oostland, die ook grotendeels rondom de glastuinbouw is ingedeeld. Natuurlijk vragen sommige gemeenten zich of waarom ze bij “hun” cluster horen, maar over het algemeen is de indeling logisch.”

Zie jij bij gemeenten voldoende urgentie voor het onderwerp en de kans die het ook biedt in energietransitie?

“Gemeenten die sterk hebben ingezet op het warmtenet trekken er gewoon hard aan. Maar gemeenten die zeggen niet in de buurt van een warmtenet te liggen, lijken zich een beetje terug te trekken. Zij gaan aan de gang met kleinschalige warmtenetten of met individuele warmtepompen voor bewoners. Dan is het ook nog eens afhankelijk van het College, de Raad of de wethouder. Kortom, bekijk je het hele spectrum, dan is het plaatje verschillend.”

Werk aan de winkel dus. En ondersteun jij als kwartiermaker dat hele spectrum?

“Heel nadrukkelijk ja! Dus het gaat om het realiseren van de warmtetransitie en zoals gezegd zijn daar heel veel paden in te bewandelen en alles is goed. We moeten ook op alles inzetten. Een gemeente die heeft gekozen voor de inzet van all electric ga ik met net zoveel enthousiasme ondersteunen als gemeenten die inzetten op een  warmtenet.”

Heb jij als kwartiermaker recentelijk nog iets kunnen betekenen voor gemeenten?

“Ja, het cluster Rotterdam-Noord (Rotterdam, Vlaardingen, Schiedam, Capelle a/d IJssel en Krimpen a/d IJssel) heeft mij gevraagd om de pen ter hand te nemen voor het clusterplan. Erg leuk! Dit plan stel ik natuurlijk in nauwe afstemming op met vertegenwoordigers uit het cluster. Want alle gemeenten moeten erachter staan en zeggen: ja, zo gaan we samenwerken. Het moet een plan zijn waarmee ze vooruit kunnen en energie van krijgen. De komende weken werk ik het uit en zorg ik ervoor dat het in december klaar is, zodat we het kunnen presenteren in het ambtelijk en bestuurlijk netwerk.”

Waar hoop je over een jaar te staan?

“Dan hoop ik op de een of andere manier voor iedere gemeente iets te hebben kunnen betekenen, waar ze echt mee geholpen zijn.”

En hoe doen gemeenten een beroep op je?

“Een telefoontje naar 06-53490851! Dan gaan we in gesprek over hun ideeën en wensen.”

Doe je het allemaal alleen?

“Nee hoor, ik beschik over extra denk- en doekracht binnen ons team. Over een karavaan met handjes. Afhankelijk van de behoefte bepaal ik of ik het zelf doe, zoals in Rotterdam en Midden-Delfland. Maar het kan heel goed zijn dat ik een beroep op anderen doe. Momenteel bereiden we een systeemstudie voor met gemeente Nissewaard en Voorne aan Zee voor Voorne-Putten. Daarvoor schakelen we een specialist in. En last but not least, we werken ook samen met het NPLW en met de provincie Zuid-Holland. Er is heel veel mogelijk.”